สร้างอารมณ์ขัน บำบัดโรค

บางครั้งการหัวเราะอาจจะทำให้ความดันเลือดอยู่ในอัตราที่สูงเกินไปจนอาจจะเป็นอันตราย
อันเนื่องมาจากการเพิ่มขึ้นองอัตราการเต้นของหัวใจ…
แม้ว่าในความเป็นจริงความดันเลือดจะลดลงสู่ระดับปกติได้เองเมื่อคุณหยุดหัวเราะ!!

สร้างอารมณ์ขัน..บำบัดโรค
ทางเลือกใหม่ที่คุณทำได้จริง
อารมณ์ขัน (Humor) คืออารมณ์สนุกสนาน ตลกขบขัน หรือในทางสรีรวิทยา หมายถึง
ของเหลวในร่างกายเช่น เลือด น้ำเหลือง การรักษาด้วยอารมณ์ขัน
คือการทำให้ร่างกายรักษาตัวเองด้วยการควบคุมระบบการหมุนเวียนของเหลวในร่าง กาย
Steve Sultanoff the president of American Association for Therapeutic Humor (AATH)
ในแคลิฟอร์เนีย กล่าวไว้ว่า “อารมณ์ขันจะช่วยเปลี่ยนแปลงระบบต่าง ๆ ในร่างกาย”
ซึ่งไม่ใช่แนวความคิดใหม่เนื่องจากในคัมภีร์ไบเบิ้ลได้กล่าวไว้ว่า “A merry heart doeth good like a medicine”
หรือ “หัวใจที่เบิกบานจัดเป็นยารักษาโรคที่ดี”……

Pat Adams ภาพยนต์ที่แสดงโดย Robin Williams ดาราชื่อดังของ Hallywood
กล่าวถึงเรื่องจริงของนักจิตวิทยาคนหนึ่งที่ใช้ความพยายามมากกว่า 30 ปี เพื่อทำให้คนไข้ของเขาหัวเราะ
ไม่ว่าความเจ็บป่วยของอาการจะรุนแรงเพียงใด ความคิดและจิตวิญญาณนับเป็นองค์ประกอบหลักที่จะทำให้คุณมีความสุข

ภูมิคุ้มกันและอารมณ์ขัน
มีเหตุการณ์มากมายที่แสดงให้เห็นว่ามีความคิดอารมณ์ และความเชื่อมของคนเรามีผลต่อสุขภาพ
และกลไกของการรักษาสุขภาพ ในปี ค.ศ.1980 ได้มีบทความที่เผยแพร่ลงใน England Journal of medicine
โดย Dr.Franz Infinger กล่าวว่าประมาณ 85 เปอร์เซ็นต์ของผู้ป่วยถูกรักษาให้หายได้ด้วยระบบภายในร่างกายของแต่ละคน
ซึ่งเป็นผลมาจากการมองโลกในแง่ดี หรือการที่คนเรามีความรัก ความหวัง ความสนุกสนาน หรือการได้รับความเอาใจใส่
อารมณ์คือปัจจัยสำคัญสำหรับความคิดและมีอิทธิพลต่อสุขภาพ

อารมณ์มีผลโดยตรงต่อการเปลี่ยนแปลงสารเคมีในร่างกาย…
ซึ่งจะมีโมเลกุลของโปรตีนชนิดหนึ่งเรียกว่า neuropeptides
พบอยู่ทั่วไปในร่างกายไม่ว่าจะเป็นสมองหรือระบบภูมิคุ้มกัน
ทำหน้าที่ในการเชื่อมต่อการสื่อสารระหว่างระบบต่าง ๆ ภายในร่างกายคนเรา
และสารชนิดนี้ทำงานได้ดีเมื่อคนเรามีสุขภาพดี ส่งผลให้การทำงานหรือกิจกรรมต่าง ๆ
ในชีวิตประจำวันมีประสิทธิภาพมากขึ้น

อารมณ์ขันมีประโยชน์อย่างไร
ความเป็นจริงก็คือว่าคุณมีความรู้สึกดีเมื่อคุณได้หัวเราะ แต่ความเป็นจริงที่มากกว่านั้นก็คือ
การหัวเราะจะช่วยทำให้ร่างกาย ความคิด รวมทั้งจิตวิญญาณของคุณดีขึ้นด้วย

ผ่อนคลายกล้ามเนื้อ
มีผลวิจัยที่แสดงให้เห็นว่ากล้ามเนื้อของคนเราจะสามารถผ่อนคลายได้อย่างรวดเร็วภายหลังจากการที่ได้ดูการ์ตูน
หรือสิ่งสวยงาม

ลดความเครียด
เมื่อคุณเกิดความเครียดร่างกายจะหลังฮอร์โมนในกลุ่มที่มีชื่อว่า neuroendocrin
ได้แก่epinephrine, cortisol,dopac ซึ่งจะทำให้การทำงานของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายด้อยประสิทธิภาพลง
โดยมีการพิสูจน์แล้วว่าการหัวเราะจะช่วยลดการหลั่งของฮอร์โมน ในกลุ่มนี้ได้

เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย
มีผลงานวิจัยมากมายที่แสดงให้เห็นว่าอารมมณ์ขันจะช่วยเสริมสร้างระบบทาง เดินหายใจ
เช่น หวัดในน้ำลายของคนเรามี Iga ซึ่งเป็นภูมิคุ้มกันที่สคัญชนิดหนึ่งในการป้องกันการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ

จากการทดลองพบว่าการดูภาพยนต์ในแนวตลกหรือการ์ตูน เป็นเวลาประมาณ 30-60 นาที จะช่วยเพิ่มปริมาณ Iga
ทั้งในเลือดและน้ำลายไม่ว่าจะเป็นเด็กหรือผู้ใหญ่
นอกจากนั้นแล้ว “อารมณ์ขัน” หรือ “การหัวเราะ” ยังช่วยเพิ่มปริมาณภูมิคุ้มกันที่มีชื่อว่า immunoglobulin
ชนิด M และ G ซึ่งช่วยป้องกันร่างกายจากการติดเชื้ออื่น ๆ ได้อีกด้วย B เซลล์ ที่ถูกสร้างจากไขกระดูกจะเป็นปัจจัยสำคัญ
ในการสร้างความภูมิคุ้มกันชนิดต่าง ๆ ขึ้นในร่างกาย หากมีการนับจำนวน B เซลล์ก่อนและหลังการที่ได้ดูภาพยนต์ในแนวตลก
ขบขัน ก็จะพบว่า จำนวนของ B เซลล์นั้นมีปริมาณที่เพิ่มขึ้นรวมไปถึงการเพิ่มขึ้นของปริมาณ T เซลล์
ซึ่งทำหน้าที่เปรียบเสมือนผู้ช่วยในการทำงาน ของภูมิคุ้มกันเหล่านี้อีกด้วย

อารมณ์ขันยังแสดงให้เห็นถึงการเพิ่มขึ้นของ gamma interferon ซึ่งเป็นสารชนิดหนึ่งในร่างกายที่เป็นปัจจัยสำคัญ
ในการสนับสนุนการทำงานของ B เซลล์ T เซลล์ และภูมิคุ้มกันชนิดอื่น ๆ
ซึ่งจากการทดลองที่ผ่านมาทำให้ค่อนข้างจะสิ่งที่ยืนยันว่า
อารมณ์ขั้นนั้นจะช่วยรักษาร่างกายให้มีสุขภาพที่ดีได้ทั้งภายในและภายนอก

ยังคงมีผลงานวิจัยบ้างชิ้นที่ได้ทำการทดสอบการเปลี่ยนแปลงของระบบภูมิคุ้ม
กันในระหว่างที่คุณกำลังหัวเราะซึ่งพบว่าอารมณ์ที่เปลี่ยนแปลงไปจะทำให้เกิด
ความแปรปรวนในการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายของคนเรา

แต่อย่างไรก็ตามการเพิ่มขึ้นของปัจจัยต่าง ๆ
ที่ส่งผลดีต่อระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายนั้นถูกพิสูจน์ว่าจะมีผลประมาณ 12 ชั่วโมงหลังจากการชมภาพยนต์ตลก
ในระยะเวลาประมาณ 30 นาทีเท่านั้น ยังไม่มีผู้ใดที่ทำการทดสอบในระยะเวลาที่ยาวนานกว่านี้

แต่ได้มีการทดสอบเพื่อทำการเปรียบเทียบ ระหว่างผู้ที่มักจะมีอารมณ์ขันอยู่เสมอ
และใช้สิ่งอารมณ์ขันผ่อนคลายความเครียดให้ตัวเองกับผู้ที่ไม่ค่อยมีอารมณ์ ขันในชีวิตประจำวันประจำวัน
พบว่า “ ในกลุ่มที่มักจะมีอารมณ์ขันอย่างสม่ำเสมอนั้น แม้ว่าจะมีความเครียดเพียงเล็กน้อยในชีวิตประจำวัน
ก็จะไม่ทำให้ระบบ ภูมิคุ้มกันในร่างกายนั้นอ่อนแอลง

แต่กับผู้ที่มีความเคร่งเครียดอยู่ตลอดเวลา มักจะมีอาการเจ็บป่วยได้ง่ายเมื่อมีความเครียดเกิดขึ้นในร่างกายเพียงเล็ก
น้อยในชีวิตประจำวันก็จะไม่ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายนั้นอ่อนแอลง

แต่กับผู้ที่มีความเคร่งเครียดอยู่ตลอดเวลามักจะมีอาการเจ็บป่วยได้ง่ายเมื่อมีความเครียดเกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน

หัวใจที่เบิกบานจัดเป็นยารักษาโรคที่ดี

อารมณ์ขันกับการบรรเทาอาการปวด
มีผู้ป่วยมากมายที่ค้นพบได้ด้วยตัวเองว่าอารมณ์ขัน จะช่วยทำให้เขาฟื้นฟูร่างกายจากอาการปวดเจ็บเรื้อรัง
พบว่าการที่เขาได้มีอารมณ์ขันมากขึ้นจากกิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน
จะช่วยบรรเทาอาการเจ็บปวดเรื้อรังจากโรคลงได้ ผู้ป่วยบางรายกล่าวว่า…
บางครั้งการได้หัวเราะทำให้เขารู้สึกบรรเทาอาการปวดได้ดีกว่าการทานยา ปฏิชีวนะ..!!
รวมไปถึงผู้ป่วยที่มีอาการบาดเจ็บเนื่องจากโรคอื่น ๆ เช่นบาดแผลจากอาการบาดเจ็บที่สมอง
อาการไขข้ออักเสื่อม อาการเจ็บที่กระดูกสันหลังเป็นต้น

ยังคงเป็นที่ถกเถียงกันว่าการหัวเราะช่วยบรรเทาอาการปวดในร่างกายได้อย่างไร
เกี่ยวข้องกับฮอร์โมนในร่างกายจริงหรือไม่ แต่สิ่งหนึ่งที่ยืนยันได้อย่างแน่ชัดก็คืออาการปวดเนื้อที่ลดลงนั้นส่วน หนึ่ง
เกิดมาจากการที่กล้ามเนื้อในร่างกายได้ผ่อนคลาย
ซึ่งผลจากการทดลองเหล่านี้ในปัจจุบันได้มีศูนย์เพื่อสุขภาพในหลายแห่งพยายาม
ที่จะนำวิธีการเหล่านี้ไปประยุกต์ใช้กับคนไข้ให้มากขึ้น

การหัวเราะเป็นการออกกำลังกาย
เนื่องจากการหัวเราะจะช่วยเพิ่มอัตราเต้นของหัวใจ กระตุ้นการไหลเวียนของเลือดและการหายใจ
รวมไปถึงการฟื้นฟูกล้ามเนื้อในร่างกาย ซึ่งพิสูจน์ได้ดด้วยการลองจับหัวใจของคุณดูในขณะที่คุณหัวเราะว่าหัวใจของ
คุณจะเต้นเร็วขึ้นเมื่อเวลาผ่านไปประมาณ 15 – 20 วินาที ภายหลังจากที่คุณเริ่มหัวเราะและจะค่อย ๆ
กลับสู่อัตราการเต้นปกติในเวลา 3 – 5 นาที เมื่อคุณหยุดหัวเราะ กล่าวได้ว่าการหัวเราะจัดเป็นการออกกำลังกายชนิดหนึ่ง
ซึ่งอาจเหมาะสำหรับผู้ ป่วยหรือผู้สูงอายุที่ไม่สามารถออกกำลังด้วยการเคลื่อนไหวร่างกายได้
แต่อย่างไรก็ตามบางครั้งการหัวเราะอาจจะทำให้ความดันเลือดอยู่ในอัตราที่สูง
เกินไปจนอาจจะเป็นอันตรายอันเนื่องมาจากการเพิ่มขึ้นของอัตราการเต้นของ หัวใจ
แม้ว่าในความเป็นจริงความดันเลือดจะลดลงสู่ระดับปกติได้เองเมื่อคุณหยุด หัวเราะ
แต่นักวิจัยก็ยังพยายามที่จะทดสอบถึงความเป็นไปได้ของอัตราความเสี่ยงที่อาจ จะเกิดขึ้นได้เช่นกัน

รักษาโรคที่เกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ
การหัวเราะจะช่วยรักษาสมดุลระหว่างการหายใจเข้าและออก ปัญหาของการหายใจก็คือว่า
เมื่อจังหวะการหายใจของคุณไม่สมดุลกันในกรณีที่คุณ หายใจเข้าในเวลาที่นานกว่าการหายใจออกนั้น
จะทำให้มีปริมาณออกซิเจนมากเกินพอ และตกค้างอยู่ในปอด เมื่อระยะเวลาผ่านไปออกซิเจนเหล่านี้
จะถูกเปลี่ยนให้เป็นคาร์บอนไดออกไซด์แล ไอน้ำซึ่งจะเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดการเจริญเติบโตของแบคที่เรียในร่าง
กายเกิดอาการติดเชื้อที่ปอดได้ง่ายซึ่งการหัวเราะจะช่วยในการกำจัดคาร์บอน ไดออกไซด์และไอน้ำส่วนเกินเหล่านี้ได้
ผู้ป่วยที่มีอาการเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจจะถูกแนะนำให้รู้จักการควบคุม
เพื่อให้อัตราการหายใจเข้าและออกสมดุลกัน แต่นั้นก็ไม่ใช่เรื่องที่ง่ายนัก

การหัวเราะจึงเป็นอีกวิธีการหนึ่งที่ทำได้ง่ายกว่าหรือผู้ป่วยบางคนจะมี อาการของเสลดที่ติดคอ
การหัวเราะจะเป็นวิธีการขับเสลดได้ง่ายกว่าการที่จะพยายามไอเพื่อขับเสลดออก จากคอ

กระตุ้นการทำงานของระบบความคิด
การหัวเราะจะช่วยเพิ่มปริมาณฮอร์โมนอดินาลีน (adrenaline) และสารเคมีอื่น ๆ
ที่จะช่วยให้เกิดอาการตื่นตัวและมีความจำที่ดีขึ้น

คนที่มีอารมณ์ขันจะมีอาการป่วยไข้น้อยลงจริงหรือไม่
เราได้กล่าวมาแล้วการหัวเราะจะช่วยเพิ่มปริมาณ IgA ซึ่งเป็นภูมิคุ้มกันที่มีอยู่ในน้ำลายและช่วยป้องกันไข้หวัดได้
ดังนั้นการหัวเราะบ่อย ๆ จะช่วยให้อาการติดเชื้อหวัดลดลง แต่ในกรณีนี้ก็ยังเป็นข้อถกเถียงว่าการเพิ่มของ lgA
นั้นมีข้อแม้หรือปัจจัยอื่น ๆ อีกหรือไม่ นอกจากนั้นแล้วยังพบอีกว่า
ในสตรีที่ตั้งครรภ์ผู้ที่อารมณ์ขันหรือหัวเราะอยู่อย่างสม่ำเสมอจะมีอาการ ติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจน้อยลง
และสิ่งเหล่านี้ก็จะส่งผลไปถึงทารกในครรภ์ทำให้เกิดโอกาสเสี่ยงที่จะเกิด เชื้อในระบบทางเดินหายใจลดลงเช่นกัน
อีกทั้งยังเป็นการเพิ่มภูมิคุ้มกันที่อยู่ในนมแม่ให้มากขึ้นจากปกติอีกด้วย โดยพบว่าทารกที่ดื่มน้ำจากแม่กลุ่มนี้
จะมีอาการบาดเจ็บป่วยในช่วง 6 เดือนแรกภายหลังคลอดน้อยลง
ในคนทั่วไปที่มักไม่ค่อยมีอารมณ์ขันจะพบการเจ็บป่วยที่เกี่ยวกับหัวใจและลำ ไส้อยู่บ่อยครั้ง
เมื่อเปรียบเทียบกับผู้ที่มีอารมณ์ขันอยู่เป็นประจำ ..

ที่มา :“สร้างอารมณ์ขันบำบัดโรค ทางเลือกใหม่ที่คุณทำได้จริง”

วารสารแพทย์ทางเลือก