โรคฮิตหน้าหนาวในเด็ก

อากาศหนาวเย็น เด็กๆ อาจเจ็บป่วยได้ แม้จะดูแลสุขภาพอย่างใกล้ชิด พบโรคในเด็กที่เป็นบ่อยในช่วงหน้าหนาวเพื่อการป้องกันและดูแล

เด็กๆ โดยเฉพาะเด็กเล็กมีภูมิคุ้มกันที่ไม่แข็งแรงเท่าผู้ใหญ่ เพราะอวัยวะของร่างกายยังทำงานไม่สมบูรณ์ อากาศจึงมีผลต่ออวัยวะหลายๆ ระบบของเด็ก ได้แก่ ระบบทางเดินหายใจ ระบบทางเดินอาหาร และระบบผิวหนัง เป็นต้น พึงระวังว่า เมื่อมีอาการป่วย เด็กมักแสดงอาการมากกว่าผู้ใหญ่ เช่น ผู้ใหญ่รับเชื้อไวรัสทางเดินหายใจ อาจแสดงอาการเพียงเป็นหวัดธรรมดา แต่สามารถแพร่เชื้อให้ลูกน้อยแสดงอาการเป็นปอดอักเสบได้อย่างง่ายๆ

• ระบบทางเดินหายใจ
โรคระบบทางเดินหายใจของเด็ก พบได้บ่อยโดยเฉพาะเด็กเล็กอายุน้อยกว่า 5 ขวบ โรคที่พบได้บ่อยมีตั้งแต่ โรคหวัด กล่องเสียงอักเสบ หลอดลมอักเสบ ปอดอักเสบ และโรคที่รู้จักกันดีคือ ไข้หวัดใหญ่

พ่อแม่สังเกตอาการได้ : มีความแตกต่างกันบ้างในแต่ละโรค ซึ่งสามารถสังเกตอาการเบื้องต้นได้ดังนี้

- โรคหวัด : มีไข้ แต่มักไม่สูง มีน้ำมูกใส ไอเล็กเป็นอยู่ 2 - 3 วัน อาการดีขึ้นได้เอง
- กล่องเสียงอักเสบ: พบบ่อยในเด็กเล็กน้อยกว่า 5 ขวบ มีอาการไอ เสียงก้อง มักไอติดต่อกันหรือไอเป็นชุด เสียง
- หลอดลมอักเสบ : มีอาการไอแบบมีเสมหะ ไอตลอดทั้งวัน แต่มักไอมากช่วงกลางคืน เนื่องจากหลอดลมไวต่อสิ่งกระตุ้น
- ปอดอักเสบ : มีไข้สูง ไอบ่อย เวลาไอมักเจ็บหน้าอกร่วมด้วย เหนื่อยง่าย หายใจเร็วจนถึงขั้นหอบรุนแรงได้
- ไข้หวัดใหญ่ : มีอาการไข้สูง ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยอยากนอน ไม่ค่อยเล่นเหมือนปกติ ซึมลง ไอมีเสมหะรุนแรง มักมีปอดอักเสบร่วมด้วย ในเด็กเล็กอาจมีอาเจียนและถ่ายเหลวร่วมด้วยได้ เนื่องจากเชื้อไวรัสลงไปที่ทางเดินอาหาร

การป้องกันและข้อควรระวัง
- โรคต่างๆ ในกลุ่มนี้อาจป้องกันได้โดยวัคซีน เช่น ไข้หวัดและโรคไอพีดีที่เป็นสาเหตุของปอดอักเสบ
- เด็กที่มีโรคประจำตัว เช่น ภูมิแพ้อากาศ เยื่อบุจมูกและหอบหืด อาจมีอาการรุนแรงในช่วงอากาศหนาวได้มากขึ้นเนื่องจากร่างกายจะตอบสนองไวกับอากาศที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ดังนั้น เด็กกลุ่มนี้ควรใช้ยาประจำตัว เช่น ยาแก้แพ้ ยาพ่น และยาพ่นขยายหลอดลมอย่างต่อเนื่อง
- การดูแลสุขภาพเบื้องต้น ช่วยผ่อนหนักเป็นเบาได้ เช่น ควรสวมเสื้อผ้าที่อบอุ่น อย่าให้เด็กเล่นน้ำหรืออยู่ในอากาศที่เย็นจนเกินไป หลีกเลี่ยงการพาไปที่มีผู้คนแออัด ซึ่งจะทำให้เกิดการติดเชื้อทางเดินหายใจได้ง่าย ล้างมือเด็ก ตลอดจนคนเลี้ยงบ่อยๆ เพื่อลดเชื้อติดต่อทางการสัมผัส
- ที่สำคัญ ถ้าลูกเริ่มมีอาการแสดงข้างต้น คุณพ่อคุณแม่นิ่งนอนใจ ควรรีบปรึกษาแพทย์แต่เนิ่นๆ เพราะการรักษาตั้งแต่ระยะแรก จะช่วยลดความรุนแรงของโรคได้มาก

• โรคติดเชื้อทางเดินอาหาร ที่มากับอากาศหนาวซึ่งพบบ่อย
- ไวรัสกระเพาะอาหารอักเสบ เกิดจากเชื้อไวรัสที่เด็กรับเข้าไปโดยการกิน จากการอมนิ้ว หรือหยิบของเข้าปากโดยมีเชื้อปน พ่อแม่สังเกตอาการได้ : อาเจียนมากเป็นหลัก อาจมีไข้และปวดร่วมด้วยได้
- ลำไส้อักเสบ เกิดจากเชื้อไวรัสผ่านทางการกินเช่นกัน เชื้อที่ได้บ่อยในเด็กเล็กน้อยกว่า 5 ขวบ คือ ไวรัสโรต้า ทำให้เกิดถ่ายเหลวเป็นน้ำ อาเจียน มีไข้ ปวดมวนท้อง โรคติดเชื้อทางอาหารที่มีอาการรุนแรงทำให้เกิดภาวะขาดน้ำ ร่างกายอ่อนเพลียปัสสาวะน้อยลง สีเหลืองเข้ม และเด็กซึมลงได้

การป้องกันและข้อควรระวัง
- โรคท้องเสียจากไวรัสโรต้าสามารถป้องกันได้โดยวัคซีน
- การล้างมือถือเป็นสุขอนามัยเบื้องต้นที่ลดการติดเชื้อกลุ่มนี้ได้เพราะธรรมชาติเด็กเล็กชอบเอามือเข้าปาก ดูดนิ้ว จึงมีความเสี่ยงโรคทางเดินอาหารได้สูง
- ควรทำความสะอาดของเล่น ของใช้ เพื่อลดการติดเชื้อ

• โรคระบบผิวหนัง ที่พบได้บ่อยเมื่ออากาศหนาว ได้แก่
- ผื่นผิวหนังอักเสบ ผื่นแพ้ผิวหนัง และถ้าเด็กมีอาการคันเกาผื่นผิวหนัง จะทำให้เกิดการติดเชื้อแบคทีเรียทางผิวหนังตามมาได้

การป้องกันและข้อควรระวัง
- ลดอาการผิวแห้ง โดยไม่อาบน้ำอุ่นจัดบ่อยจนเกินไป เพราะทำให้ความตึงผิวของผิวหนังเด็กลดลง ทาครีมทาผิวทันทีหลังอาบน้ำ หากลูกมีอาการผื่น ผิวหนังแพ้ง่าย ให้ใช้สบู่หรือครีมทาผิวที่เหมาะกับผิวแห้ง คือไม่ใส่น้ำหอม ควรมีสารให้ความชุ่มชื่นแก่เช่น มอยส์เจอไรเซอร์ เพื่อลดการสูญเสียน้ำจากผิว และปรับสมดุลให้ผิว

ขอส่งท้ายให้คุณพ่อคุณแม่เตรียมรับลมหนาวกับลูกน้อยโดยไม่ประมาท ด้วยการดูแลสุขภาพ สุขอนามัยที่ดี เตรียมให้อบอุ่น พักผ่อนให้เพียงพอ มีกิจกรรมร่วมกัน ช่วยให้หน้าเป็นช่วงที่มีความสุขของครอบครัวอันน่าประทับใจต่อไป

KBeautifullife