อ้วนลงพุง.....ระวังไขมันคั่งสะสมในตับ

อ้วนลงพุง ระวังไขมันคั่งสะสมในตับ

อ้วนลงพุงระวังไขมันคั่งสะสมในตับ
ภาวะไขมันคั่งสะสมในตับ เป็นอีกโรคที่ผู้มีปัญหาน้ำหนักตัวเกินควรระวัง เนื่องจากโรคนี้จะไม่แสดงอาการเตือนใดๆ
จนเข้าสู่ระยะตับวายและเสียชีวิตในที่สุด มาทำความรู้จักกับโรคนี้และเรื่องเกี่ยวข้องที่น่ารู้กันค่ะ

คนทั่วไปจะรู้จักโรคของคนอ้วน ได้แก่ เบาหวาน โรคหัวใจหลอดเลือด และความดันโลหิตสูง ขณะที่ หลายคนคงยังไม่ทราบว่า
คนที่มีลักษณะอ้วนลงพุงยังก่อให้เกิด "ภาวะไขมันคั่งสะสมในตับ" ได้ โดยที่โรคนี้ จะไม่แสดงอาการเตือนใด ๆ
จนกระทั่งตับอักเสบและดำเนินโรคไปสู่ระยะตับแข็ง ตับวาย มะเร็งตับและเสียชีวิตในที่สุด จึงเป็นอีกโรคที่คนอ้วนควรระวัง

ตับของเราทำหน้าที่สำคัญ
ตับเป็นอวัยวะที่ทำหน้าที่เป็นแหล่งสะสมพลังงาน กำจัดสารพิษ สร้างน้ำดีและโปรตีนที่สำคัญของ ร่างกาย ทั้งช่วยย่อยไขมัน
โดยธรรมชาติตับของคนเราจะมีสีน้ำตาลแดง แต่หากตับมีภาวะความเสี่ยงที่มีไขมันสะสมจะเริ่มกลายเป็นสีขาว เนื่องจากมีไขมันคั่งสะสมอยู่ในตับ

ไขมันและความอ้วน
โดยทั่วไปไขมันอันเป็นสาเหตุทำให้น้ำหนักเกิน เกิดจากแหล่งสะสมทั่วร่างกาย 3 แหล่งใหญ่ๆ ได้แก่
1. ไขมันใต้ผิวหนัง เช่น ที่ตะโพก ต้นแขน และต้นขา
2. ไขมันที่ล่องลอยอยู่ในหลอดเลือดถ้ามีมากทำให้เกิดโรคไขมันในหลอดเลือดสูงและโรคเมตาบอลิก อื่นๆ
3. ไขมันอยู่ในท้องหรือเรียกว่า "โอเมนตัม" เป็นไขมันที่อันตรายมากกว่าไขมันที่อยู่ตามชั้นผิวหนังเพราะทำให้เกิดภาวะ
ดื้อต่ออินซูลิน ซึ่งอินซูลินเป็นฮอร์โมนชนิดหนึ่งที่ตับอ่อนของเราสร้างออกมาเพื่อควบคุม ระดับน้ำตาลในร่างกาย
และควบคุมการเผาผลาญพลังงานหรือไขมันในร่างกาย คนที่มีภาวะดื้อต่ออินซูลิน คือ มีฮอร์โมนอินซูลินออกมา
แต่ร่างกายไม่ตอบสนอง ดังนั้นคนที่อ้วนลงพุงหรือมีไขมันสะสมที่หน้าท้องมากๆ
จะปล่อยสารบางอย่างออกมาทำให้ฮอร์โมนอินซูลินไม่ทำงานจึงมีความเสี่ยงเป็น เบาหวานมากกว่าคนอื่น

แล้วไขมันที่สะสมในตับมีแบบไหน
ในส่วนชนิดของโรคไขมันคั่งสะสมในตับแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม คือ
1. กลุ่มผู้ที่มีไขมันพอกตับโดยไม่มีสาเหตุ หรือที่เกี่ยวข้องกับภาวะที่เป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอด เลือด
หรือมีภาวะดื้อต่ออินซูลิน ได้แก่ โรคอ้วน เบาหวาน ไขมันในเลือดสูง ความดันโลหิตสูง
เราเรียกไขมันสะสมในตับกลุ่มนี้ว่า "ไขมันคั่งในตับ" (Nonalcoholic Fatty Liver Disease หรือ NAFLD)
แต่ถ้ามีการอักเสบของตับร่วมกับมีการบวมของเซลล์ตับร่วมด้วย ก็จะเรียกภาวะนี้ว่า Non-Alcoholic Steato Hepatitis (NASH)
2. กลุ่มที่มีสาเหตุ ที่พบบ่อยคือ การดื่มสุรา รับประทานยาบางจำพวก เช่น สเตียรอยด์ อะมิโนดาโรน
ทาม็อกซิฟิน เป็นต้น ไวรัสตับอักเสบบีและซี โรคภูมิแพ้ การให้สารอาหารทางหลอดเลือด ภาวะที่ลดน้ำหนักอย่างรวดเร็ว
พันธุกรรมบางอย่างและการรับประทานอาหารที่มีน้ำตาลและไขมันปริมาณมาก

คุณอยู่ในกลุ่มเสี่ยงหรือไม่
มีเกณฑ์การวินิจฉัยสำหรับผู้ที่เป็นไขมั่นคั่งในตับแบบพื้นฐาน คือ ต้องมีความผิดปกติอย่างน้อย 3 ใน 5 ข้อต่อไปนี้
1.อ้วนลงพุง
2.ระดับไขมันไตรกลีเซอไรด์ในเลือดมากกว่า 150 มก./ดล.
3.ระดับไขมันเอช-ดีแอล (HDL) คอเลสเตอรอลในผู้ชายน้อยกว่า 40 มก./ดล.และผู้หญิงน้อยกว่า 50 มก./ดล.
4.ความดันโลหิตมากกว่า 130/85 มม.ปรอท หรือทานยาลดความดันโลหิตอยู่
5.ระดับน้ำตาลขณะอดอาหาร มากกว่า 110 มก./ดล. หากเช็คลิสต์แล้วพบว่าตัวเองหรือบุคคลที่รักอยู่ในกลุ่มเสี่ยงควรรีบพบแพทย์
และดำเนินการรักษาแต่เนิ่นๆ พร้อมทั้งปรับเปลี่ยนวิธีการกินอาหารและ ออกกำลังกายเพื่อสุขภาพที่ดีค่ะ

อาการของโรค
ในระยะแรกคนไข้อาจจะไม่มี อาการใดๆ แต่บางรายอาจมีอาการปวดแน่นชายโครงด้านขวา หรืออาจตรวจอัลตราซาวด์
เจอว่าตับขาวผิดปกติและตรวจเลือดก็อาจจะปกติทางการ แพทย์เรียกว่า ไขมันสะสมหากอยู่เฉยๆ ปล่อยเวลาผ่านไป
ถ้าไขมันสะสมมากขึ้นเรื่อยๆ ตับจะมีการอักเสบขึ้นมาเพราะว่าไขมันตัวนี้จะปล่อยสารบางอย่างทำให้เกิดการ อักเสบของตับ
เมื่อเวลานานเข้าจะดำเนินโรคไปสู่โรคตับแข็งโดยที่เราไม่ต้องดื่มเหล้า หรือไม่ได้เป็นไวรัสตับ

ส่วนใหญ่ถ้ามีไขมันพอกที่ตับอย่างเดียวอาการจะคงที่ แต่ส่วนที่ยังคุมเบาหวานไม่ได้ ยังอ้วนอยู่หรือยัง
ไม่ออกกำลังกายและทานพวกอาหารหวานหรืออาหารมันอยู่ ก็จะเข้าสู่ระยะการอักเสบของตับ ซึ่งระยะนี้ถ้าเรา
ไหวตัวทันประมาณ 65 - 75 เปอร์เซ็นต์จะรักษาได้ทันและอาจจะดีขึ้น แต่ถ้าไหวตัวไม่ทันประมาณ 9 - 20 เปอร์เซ็นต์
จะมีการดำเนินโรคไปเป็นตับแข็ง ทั้งนี้เมื่อเข้าสู่ระยะตับแข็งประมาณ 10 เปอร์เซ็นต์อาจจะทำให้ เกิดมะเร็งตับตามมาด้วย

อย่างไรเรียกว่าอ้วน
ลองหยิบจับสายวัดมาวัดรอบเอวกันซะหน่อยค่ะ ถ้าคุณผู้ชายมีเส้นรอบเอวมากกว่า 36 นิ้ว ขึ้นไป
ส่วนคุณผู้หญิงมากกว่า 32 นิ้วขึ้นไป ถือว่าน้ำหนักเกินและเข้าข่ายคนอ้วนแล้วนะคะ

ป้องกันและรักษา
การรักษาที่สำคัญและได้ประโยชน์มากในผู้ป่วยไขมันคั่งสะสมในตับคือ การลดน้ำหนัก ในกรณีที่ผู้ป่วย อ้วน
ควรลดน้ำหนักโดยการควบคุมปริมาณและคุณภาพอาหาร เช่น หลีกเลี่ยงการทานอาหารทีมีไขมันสูง อย่าง นม เนย
กะทิ ชีส กุ้ง ปูไข่ ไข่แดง หลีกเลี่ยงไม่รับประทานอาหารที่มีแป้งและน้ำตาลมากเกินไปเนื่องจากไตรกลีเซ อไรด์
เป็นตัวสำคัญที่สะสมคั่งในตับ ลดปริมาณอาหารลงโดยเฉพาะอย่างยิ่งในมื้อเย็น ที่สำคัญควรมีการออกกำลังการอย่างสม่ำเสมอ
เพราะจะเป็นการลดน้ำหนักอย่างถูกสุขภาพ และเป็นการช่วยสลายไขมันออกจากตับได้ดี ในกรณีที่ ผู้ป่วยเป็นเบาหวาน
ควรรักษาและควบคุมไขมันให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ ในกรณีที่ผู้ป่วยมีไขมันในเลือดสูง หลีกเลี่ยงการรับประทานยาที่ไม่จำเป็น
เนื่องจากยาที่ใช้ในการรักษาภาวะไขมันในเลือดสูงหลายตัวมีผลข้างเคียงทำให้ เกิดตับอักเสบเอง
จึงควรเริ่มต้นด้วยการควบคุมอาหารและออกกำลังกายจะดีที่สุดค่ะ ส่วนใครที่ยังไม่อ้วนอย่าเพิ่งชะล่าใจ
เพราะการรับประทานอาหารที่ไม่ถูกต้อง เช่น ทานอาหารที่มีไขมัน แป้งหรือน้ำตาลมากเกินไป
หรือการดำเนินชีวิตประจำวันแบบไม่ออกกำลังกายเลย
ทราบหรือไม่ว่าคุณกำลังอยู่ในภาวะเสี่ยงเป็นไขมันคั่งในตับได้เช่นกันนะคะ

ควบคุมอาหารและออกกำลังอย่างมีสติ
หลายคนใช้วิธีหักดิบ(อดอาหาร) และหักโหม(ออกกำลัง) เพื่อหวังผลที่รวดเร็ว แต่วิธีการนี้อาจไม่ ถูกต้องนัก
โดยเฉพาะอาการของผู้เป็นไขมันคั่งสะสมในตับซึ่งนอกจากจะควบคุมปริมาณอาหาร ไม่ให้มากเกินไป
เพราะการลดน้ำหนักลงอย่างรวดเร็วโดยการงดอาหารอาจก่อให้เกิดตับอักเสบอย่าง รุนแรงได้
และยังมีข้อจำกัดอีกว่าไม่ควรลดน้ำหนักเร็วเกินไป เพราะจะเป็นการสลายไขมันข้างนอกที่เร็วเกินไป
อาจจะทำให้ไขมันข้างนอกยิ่งพรู เข้าตับมากขึ้น อาจทำให้เสียชีวิตได้

จะให้ดีควรลดน้ำหนักไม่เกิน 1-2 กิโลกรัมต่อเดือน หรือลดลงมาอย่างน้อยร้อยละ 15 จากน้ำหนัก
เริ่มต้นหรือจนน้ำหนักอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน ส่วนการกินอาหารที่ดีที่สุด คือ รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่
ด้านกรรมวิธีการทำก็ไม่ควรผัดหรือทอดบ่อยเกินไปหันไปใช้วิธีต้ม แกง ปิ้ง นึ่ง ย่างแทน

มีสติและมีความมุ่งมั่นตั้งใจ โรคภัยใดๆ ไม่มาเบียดเบียนแน่นอนค่ะ

KBeautifullife